přehlad dźěłarničkow - 8. fachowy dźeń 2plus - 25. oktobra 2025

Fachowy dźeń 2plus 2025 wopřija dwě fazy dźěłarničkow – jednu dopołdnja a jednu popołdnju – a zakónči z přednoškom projekta ZARI.
Tule namakaće přehlad dźěłarničkow. Pod tabulku nańdźeće link za přizjewjenski formular.

workshop 1: Inkluzija so radźi?! - wobchad z wužadanjemi a móžnosće podpěry

Dźěłarnička tematizuje aktualne wužadanja inkluziwneho wuwučowanja. Srjedźišćo twori prašenje, kak so inkluzija poradźi, na př. při wobchadźe z emocionalno-socialnymi napadnosćemi w zadźerženju šulerkow a šulerjow, při wurunanju njelěpšinow abo při zhromadnym dźěle z internymi a eksternymi partnerkami a partnerami. Wobdźělnicy su přeprošeni swójske temy a nazhonjenja do dźěłarnički zapřijeć. Dźěłać ma so na zakładźe wšelakich padow. Kolegialne padowe poradźowanje so poskića.

Regine Wolff, koordinatorka za inkluziju
Krajny zarjad za šulu a kubłanje Budyšin

workshop 2: Wuwićowe perspektiwy z ewaluacije koncepta „2plus“

W dźěłarničce předstaja so wubrane wuslědki ewaluacije koncepta „2plus“. Na tutej bazy maja wobdźělnicy w małych skupinach jednotliwe wuslědki ewaluacije diskutować a zhladujo na swójsku šulu móžne rozrisanja za so wotbłyšćowace wužadanja wuwić

Prof. Dr. Jonas Flöter
Lara Isecke

Uniwersita Lipsk

workshop 3: Komunikacija w teamje - kak tež w turbulentnych rozmołwach kurs dźeržimy

Klaca druhdy w teamje? W ramiku tuteje dźěłarnički zhoniće, kotre faktory wuwiće rozmołwy wobliwuja a kak je po wašich předstawach wodźić zamóžeće. Za wšitkich, kotřiž chcedźa swójsku komunikaciju reflektować a polěpšić. 

Steffi Schwarzack
diplom-rěčespytnica

workshop 4: Rěčny coaching za dobru serbšćinu

Hdźežkuli smy, nas serbšćina a němčina wobdawa, byrnjež w rozdźělnej měrje. Struktury wšudźe přitomneje němčiny so tež na naše myslenje wuskutkuja, hdyž serbske teksty tworimy. W dźěłarničce chcemy sej rěčne srědki serbšćiny wuwědomić, z kotrymiž docpějemy, zo serbowanje za rěčaceho/pisaceho njeje wobćežne, zo adresat serbski tekst lochce zrozumi a zo mataj wobaj wjeselo a dobre začuće z toho. Zaběrać budźemy so tež z přikładami za praksu Wašeho wšědneho dźěła.

Božena Braumanowa
Studio Lucija

workshop 5: Wuwiwanje čitanskich kompetencow

Čitanske kompetency našich šulerjow so stajnje bóle rozeznawaja. Kak pak móžemy tomu we wučbje wotpowědować a z pomocu wubranych metodow rozdźělne čitanske kmanosće systematisce spěchować?

Daniela Knoblichowa
nawodnica fachoweho wukubłanja w fachowej didaktice němčina/serbšćina při wučerskim zarjedźe za zakładnu šulu, fachowa poradźowarka za serbšćinu, Krajny zarjad za šulu a kubłanje Drježdźany

workshop 6: Literatura je wjeselo

LiteraTOUR Sakska spěchuje čitanje a prócuje so wo přistup k literaturje za wšě dźěći. Na dialog wusměrjene metody zmóžnja diferencowane nastajenje čitarja a čitarki, kotrež da hranicy překročić a nowe swěty wotewrić. Předstaja so wubrane móžnosće a teksty za spěchowanje wjesela při čitanju.

Meike Baier
LiteraTour Sachsen

workshop 7: Kedźbliwosć a jeje wuznam za wuknjenje w šuli

Wosebje w Americe a w Jendźelskej, ale tež w zapadnej Němskej so kedźbliwosć dźeń a bóle w šulskej wokolinje zadomi. Wuwili su so wšelakore programy a wučerjo kaž tež šulerjo rozprawjeja wo dobrych wuskutkach: mjenje mylenjow a konfliktow, přijomniša wuknjenska atmosfera, wjace měra a wjesela. By kedźbliwosć tež našim serbskim šulam tyła? Prjedy pak hač móžemy ju jako wučerjo šulerjam zbližić, dyrbimy ju sami za nas wotkryć a ju trenować. W tutej dźěłarničce zeznajomimy so ze wšelakorymi zwučowanjemi kedźbliwosće, kotrež hodźa so w krótkej a dlěšej formje jara jednorje do wšědneho dnja zatwarjeć a tohorunja (pozdźišo) ze šulerjemi w šuli přewjesć.

Dušan Šołta je wukubłany wučer za serbšćinu, chemiju a matematiku a certifikowany MBSR-wučer. Wot lěta  2019 podawa kursy kedźbliwosće za studowacych a přistajenych Drježdźanskeje techniskeje uniwersity, za studentow wučerstwa Lipšćanskeje uniwersity a za wučerjow na šulach we wobłuku ABiK-projekta (https://www.zls.uni-leipzig.de/forschung-und-projekte/abik). Nimo toho dźěła w Ludowym nakładnistwje Domowina we wobłuku marketinga a rozšěrjenja.

Dušan Šołta
MBSR-wučer 

workshop 8: Strowi a měrni přez šulski dźeń - Yoga a pohib w zakładnjej šuli

Do šulskeje wučby integrowanej yoga a pohib móžetej we wšědnym dnju šule k tomu přinošować, ćělnu strowotu runje tak kaž koncentraciju a kedźbnosć šulerkow a šulerjow spěchować. Runje w času přiběraceho dźěła z wobrazowkami a dołheho sedźenja je wažne, ćěło stajnje zaso k pohibej pohnuwać. Wuspytajće so a přinjesće yoga do Wašeho šulskeho wšědneho dnja!

Petra Rübesamowa
Zakładna šula Slepo 

 

workshop 9: Přihot wučby z pomocu Affinity wolóžić

W ramiku dźěłarnički so wobdźěłanje PDF-kow z pomocu programa Affinity|Designer (za wučerjow darmotne) předstaji a zwučuje. W interneće a wosebje na onlinowej-platformje TaskCards nańdu wučerjo a wučerki dźěłowe łopjena za nimale wšitke předmjety. Hustohdy pak su dźěłowe łopjena jako PDF-ka składowane abo njepředleža w serbščinje. Z Affinity je přełožowanje a wobdźěłanje tajkich dźěłowych łopjenow móžne. 

Wuběrk dźěłowych łopjenow staji so w ramiku dźěłarnički k dispoziciji. Rady móžeće pak tež swójske přikłady w digitalnej formje pod nawodom wobdźěłać.

dr. Beata Brězanowa
nawodnica Rěčneho centruma WITAJ

Milena Šołćic
studentka wučerstwa na Instituće za Sorabistisku w Lipsku

Tomaš Šołta
wěcywobdźěłar za rěčny marketing a IT-management w Rěcnym centrumje WITAJ

workshop 10: Prawicarski ekstremizm na šulach: spóznać, zarjadować, jednać 

Hladajo na rosćacu prezencu prawicarskoekstremnych prudźenjow na šulach ma pedagogisce reflektowany wobchad z antidemokratiskimi stejišćemi wosebity wuznam. W prěnim dźělu dźěłarnički poda knjez Christian Schäfer přehlad wo antidemokratiskich strukturach a pokaza na jich identifikaciske znamješka kaž tež mechanizmy skutkowanja – wosebje w regionalnym konteksće Łužicy. W fokusu steja aktualne wuwića prawicarskeho ekstremizma a jich wliw na diskursy wšědneho dnja.

W druhej połojcy dźěłarnički pokazuje knjeni Dagmar Peterhänsel, kak móža šule z pomocu programa „Sylni wučerjo – sylni šulerjo“ konkretnje na tute wužadanja reagować. Při tym dźe wosebje wo doporučenja a skrućenje pedagogiskeje wěstoty při jednanjach wobchadźejo z prawicarskoekstremnymi, antidemokratiskimi abo čłowjeka zacpěwacymi nastajenjemi na šulach.

Christian Schäfer
kulturny běrow Sakska

Dagmar Peterhänsel
Krajny zarjad za šulu a kubłanje Radebeul

workshop 11: Mjez mjelčenjom a rěčenjom - dźěći ze selektiwnym mutizmom přewodźeć

Selektiwny mutizm je kombinowane mylenje stracha a komunikacije, při kotrymž dźěći, młodostni abo dorosćeni we wěstych situacijach a / abo napřećo wěstym wosobam mjelča, hačrunjež móža rěčeć. Kak móžemy jako wučerjo tute dźěći podpěrać?

Michaela Kaiser
Praksa za rěčnu terapiju Kulow

workshop 12: Słowa, kiž pohibuja - kreatiwne rěčne spěchowanje ze Spoken-Word

Nowa a moderna literarna družina je so mjeztym tež do serbskorěčneje Łužicy namakała - jedna so wo SPOKEN-WORD. Wona njehodźi so jenož za zwučowanje interpretacije a analyzy stilistiskich srědkow, ale spěchuje najwšelakoriše kompetency młodostnych, na př. rěčne a socialne zamóžnosće. Tuž da so wona do wučby serbšćiny kaž tež do předmjetzwjazowaceje wučby implementować a skići šulerjam móžnosć, so serbšćinje na kreatiwne wašnje bližić. Chcemy w tutej dźěłarničce potencial a metody wužiwanja Spoken-Word w šulskim konteksće předstajić.

Sofija Brězanec
Alexander Čornak
Jonas Pjetaš
studenća Instituta Sorabistiki Lipsčanskeje uniwersity

workshop 13: Rěčna animacija a hry z rěču

W tutej dźěłarničce předstaja a wuspytaja so interaktiwne hry z rěču a rólemi, dialogi kaž tež kreatiwne aktiwity. Praktiske metody pokazuja kak móža so šulerjo a šulerki na lochke wašnje k rěčenju pohnuwać a kak zamóža tak swoje zamóžnosće so zwuraznić rozšěrić.

Gregor Illguth
Petra Zahradničková
Petra Sochová

Přizjewjenje

Přizjewjenski formular nańdźeće tule. Fachowy dźeń so za wučerki a wučerjow jako słužbne zarjadowanje z přewažnje dalekubłacym wobsahom připóznawa. Pisomna próstwa wo słužbnu jězbu ma so stajić. Za wobdźěłnikow, kotřiž njesteja w žanym słužbnym poměrje ze Swobodnym statom Sakska, njeje zarunanje kóštow přez Krajny zarjad za šulu a kubłanje móžne.

Kontakt

Fachowy dźeń 2plus je zarjadowanje Sakskeho statneho ministerstwa za kultus a Krajneho zarjada za šulu a kubłanje w kooperaciji z Rěčnym centrumom WITAJ Budyšin. Při prašenjach wobroćće so prošu na Symana Pawlika pod simon.paulik@lasub.smk.sachsen.de.

Wobrazowe a filmowe nahrawanja

Na zarjadowanju so za zjawnu a wabjensku potrjebu filmuje a fotografuje. Štóž nochce, zo so dokumenty wozjewjeja, na kotrychž je wosobinsce spóznajomny, njech to prošu pola zarjadowarja w předpolu přizjewi pod: simon.paulik@lasub.smk.sachsen.de.